نسخه های اندروید از انتشار اولیه تا امروز، بارها از نظر ظاهر، مفهوم و عملکرد تغییر کرده‌اند. سیستم عامل گوشی همراه گوگل همیشه عالی نبوده، اما دائما در حال تکامل بوده است. در این مطلب به طور خلاصه، در مورد نکات برجسته نسخه های اندروید از روز ابتدا تا امروز صحبت خواهیم کرد؛ سیستم عاملی که امروزه از نظر تعداد کاربران با اختلاف حرف اول را می‌زند. اپل را که کنار بگذاریم همه بزرگان دنیای موبایل از این سیستم عامل برای گوشی‌هایشان استفاده می‌کنند؛ روی هر گوشی سامسونگ یا هر گوشی شیائومی که دست بگذارید، سیستم عامل اندروید است که عملکرد نرم‌افزاری آن‌ها را به عهده دارد. در ادامه مطلب تاریخچه اندروید را از نسخه 1.0 تا 13 مشاهده خواهید کرد.

اندروید نسخه 13
اندروید نسخه 13

اندروید 13 که آخرین نسخه اندروید تا به حال می باشد، نسبت به نسخه های گذشته روش های بیشتری را برای شخصی سازی به کاربران خود ارائه می کند. در این نسخه هر کاربر می تواند برنامه های خود را بر اساس رنگ، موضوع و زبان سفارشی کند. گوشی تان را به سبک خودتان شخصی سازی کنید بدین صورت که در این نسخه نه تنها می توانید برنامه های گوگل را از نظر پس زمینه و رنگ ها شخصی سازی کنید بلکه اکثر برنامه هایتان را قادر خواهید بود با تم گوشی تان هماهنگ کنید. اندروید 13 با یک پخش کننده جدید ارائه شده که دارای نوار پخش کننده رقصنده بوده و تمامی آثار آلبوم در حال پخش را نمایش می دهد. از بخش تنظیمات می توانید پیکربندی زبان را برای هر اپلیکیشن به صورت اختصاصی همانند زندگی واقعی تنظیم کنید. با آخرین ورژن اندروید، کنترل بیشتری روی اطلاعاتی که برنامه‌ها می‌توانند و یا نمی‌توانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند، از جمله عکس‌ها، فیلم‌ها و تاریخچه کلیپ‌بورد خواهید داشت.

اندروید 13 دارای محافظ‌هایی است که به نگهداری و نگهبانی از اطلاعات شخصی شما کمک شایانی می‌کنند. برای محافظت از اطلاعات روی کلیپ‌بورد، زمانی که برنامه‌ای به آن دسترسی پیدا می‌کند، هشداری دریافت خواهید کرد و تاریخچه کلیپ‌بورد شما پس از مدتی پاک می‌شود تا از دسترسی ناخواسته جلوگیری شود. Android 13 فراتر از سیستم عامل تلفن هوشمند شما عمل خواهد کرد. همه دستگاه‌های شما را به‌طور یکپارچه در کنار هم قرار داده و سبب بهبود پیام‌رسانی، بخش صدا و تجربه چندوظیفه‌ای شما خواهد شد. از طریق لپ تاپ کروم بوک تان می توانید حتی زمانی که به گوشی تان دسترسی ندارید، به ارسال و دریافت پیامک هایتان بپردازید.

بخش Spatial Audio به شما امکان می دهد از صدای فراگیر لذت ببرید. در هدفون‌های دارای قابلیت ردیابی سر، اصوات و موج های فضای منبع صدا را بر اساس نحوه چرخاندن سرتان تغییر می‌دهد و به شما این احساس را می‌دهد که دقیقاً از تلفن یا تبلت اندرویدی خود در وسط استادیوم، سینما یا کنسرت استفاده می کنید. به علاوه، اندروید 13 از تکنولوژی بهبود یافته بلوتوث کم مصرف (LE) بهره می برد که کیفیت صدا را بهبود بخشیده و به شما امکان می‌دهد رسانه‌ها را همزمان برای چندین نفر پخش کنید.

مزایا
تغییرات مجوزها
تمرکز بر روی پایداری
بهبود بخش امنیت و شخصی سازی
معایب
پلیر جدید نه چندان زیبا
تغییرات کمتر نسبت به ورژن های قبلی
اندروید نسخه 12
اندروید نسخه 12

سیستم عامل جدید Google اولین بار در اوایل ماه می 2021 به‌ صورت بتا برای اجرا روی گوشی‌های پیکسل و چند محصول انتخابی دیگر عرضه شد. در‌ حال‌ حاضر نسخه اصلی اندروید 12 هم ارائه شده و کاربران اندرویدی که گوشی هایشان واجد شرایط دریافت این نسخه است، می توانند آن را دانلود کنند. بررسی نسخه‌های بتای این سیستم عامل، قابلیت ها و مشخصات کاملی از دوازدهمین نسخه اندروید را به نمایش گذاشته است. با‌ این‌ حال، گوگل طبق روند سالانه اش در رونمایی از اکثر نسخه های اندروید، برای رفع مشکلات احتمالی و توسعه بیشتر امکانات اندروید 12 چند ماه زمان خرید. از طرفی ظاهراً این نسخه با پیشرفت‌هایی گسترده، کاربران اندرویدی را بیشتر از همیشه هیجان‌زده می‌کند. به این ترتیب انتظار می‌رود که نسخه نهایی با بهبودبخشی‌های فراوان، لباسی کاملاً جدید و متفاوت برای دستگاه‌های پیشرفته‌ی اندرویدی باشد.

مزایا
بازطراحی تمامی فاکتورهای رابط کاربری
شخصی سازی هر چه بهتر
بهبود امنیت و حریم خصوصی
معایب
به روزرسانی نسبتا دیر محصولات قدیمی
وجود مشکل در تعداد محدودی از اپلیکیشن ها
اندروید نسخه ۱۱
اندروید نسخه ۱۱

اندروید ۱۱، که در ابتدای سپتامبر ۲۰۲۰ معرفی شد، یکی از مهم‌ترین نسخه های اندروید است. مهم‌ترین تغییرات این نسخه مربوط به حریم خصوصی است؛ این بروزرسانی بر اساس سیستم مجوزهای گسترش‌یافته در اندروید ۱۰ ایجاد شده و به کاربران این امکان را می‌دهد که مجوزهای خاصی را به‌خصوص در مواردی که مربوط به دسترسی به موقعیت مکانی و دوربین و میکروفون می‌شود کنترل کنند. با نصب اندروید ۱۱ از ویژگی Bubbles هم بهره‌مند خواهید شد؛ نوع جدیدی از سیستم چند‌وظیفه‌ای که ابتدا در سال ۲۰۱۹ مورد بحث قرار گرفت. با استفاده از برنامه‌هایی که از این سیستم پشتیبانی می‌کنند، Bubbles به شما امکان می‌دهد مکالمات خود را در پنجره‌های شناور ببینید و با آن‌ها تعامل داشته باشید.

مزایا
بهبود SMS
رکورد صفحه نمایش
پشتیبانی از 5G
معایب
وجود کمی پیچیدگی در مقایسه با iOS
اندروید نسخه ۱۰
اندروید نسخه ۱۰

اندروید ۱۰ اولین نسخه اندروید بود که روند نام‌گذاری معمول را به هم زد به سادگی تنها با یک شماره در سپتامبر سال ۲۰۱۹ معرفی شد. نسخه 10 که بالاترین اندروید ارائه شده تا سال 2019 بود دارای تغییرات قابل ملاحظه، یک رابط کاملا بهبود یافته برای ناوبری اندروید بود؛ گوگل این بار به طور کلی دکمه قابل لمس بازگشت را کنار گذاشته و بر رویکرد جدیدی جهت ناوبری سیستم تکیه کرد. سیستم مجوزهای به روز شده که به شما کنترل بیشتری بر دسترسی برنامه‌ها و همچنین سیستم گسترده‌ای برای حفاظت از شناسه‌ها از مزایای امنیتی جدید این نسخه بودند. اندروید ۱۰ تم تاریک سراسری را اضافه کرد و همچنین یک حالت تمرکز جدید که به شما امکان می‌دهد با فعال کردن آن تمام برنامه‌هایی که باعث حواس‌پرتی می‌شوند را محدود کنید.

مزایا
دارک مود
به روزرسانی هر چه سریعتر آپدیت های امنیتی
عملکرد بهتر دستیارهای صوتی
معایب
وجود برخی مشکلات امنیتی
تغییرات کم رابط کاربری
اندروید نسخه ۹: Pie
اندروید نسخه ۹: Pie

اندروید ۹ با نام Pie در آگوست ۲۰۱۸ وارد اکوسیستم گوگل شد. مهم‌ترین تغییر این نسخه، سیستم ناوبری آن بود که کلیدهای سنتی سه‌‌گانه که از KitKat در همه نسخه های اندروید حضور داشت را با سیستم جدید و مبتنی بر حرکت جایگزین کرد؛ دکمه Home و یک دکمه کوچک Back که فقط در صورت نیاز ظاهر می‌شد. Pie شامل برخی از ویژگی‌های قابل توجه در زمینه افزایش بهره‌وری مانند سیستم پیشنهاد پاسخ برای اعلان‌ها، یک داشبورد جدید از کنترل‌ها، Digital Wellbeing و سیستم‌های هوشمندتر برای مدیریت قدرت و روشنایی صفحه بود.

مزایا
بهبود سرعت
بهینه سازی مصرف باتری
امکان شخصی سازی بیشتر
معایب
عملکرد نه چندان جالب در محصولات قدیمی
ژست های حرکتی ناامید کننده
نسخه های اندروید ۸.۰ و ۸.۱: Oreo
نسخه های اندروید ۸.۰ و ۸.۱: Oreo

اندروید Oreo ویژگی‌های مختلفی را به این پلتفرم افزود؛ از جمله حالت تصویر در تصویر، گزینه به تعویق انداختن و مدیریت بهتر اعلانات که کنترل خوبی بر نحوه هشدار برنامه‌ها ارائه می‌دهد. اندروید 8 در سال ۲۰۱۷ عرضه شد و شامل برخی از عناصر قابل توجهی بود که هدف گوگل را در هم‌راستا کردن اندروید و Chrome OS و بهبود تجربه استفاده از برنامه‌های اندروید در Chromebookها تقویت کرد. این اولین بار بود که یکی از نسخه های اندروید از پروژه Treble استفاده می‌کرد؛ تلاشی بلند پروازانه برای ایجاد یک پایگاه ماژولار برای کد اندروید با این امید که ارائه به موقع نرم‌افزارها را برای سازندگان دستگاه آسان کند.

مزایا
بهبود اعلان ها
آیکون های هوشمند
اموجی های جدید
معایب
ژست های حرکتی اعلان ها
حذف اموجی های blob
نسخه های اندروید ۷.۰ و ۷.۱: Nougat
نسخه های اندروید ۷.۰ و ۷.۱: Nougat

اندروید Nougat در سال ۲۰۱۶ معرفی شد و حالت تقسیم صفحه، سیستم جدید سازماندهی اعلان‌ها و ویژگی صرفه‌جویی در داده را اضافه کرد. با این حال، شاید مهم‌ترین پیشرفت در Nougat، راه‌اندازی Google Assistant یا همان دستیار صوتی گوگل بود که از Nougat یکی از مهم‌ترین نسخه های اندروید را ساخت. عرضه اولین گوشی ساخته شده توسط گوگل به نام Pixel، حدود دو ماه پس از عرضه Nougat انجام شد. دستیار Google Assistant به یکی از اجزای مهم اندروید 7 و اکثر محصولات Google تبدیل شده و مسلما مهم‌ترین حرکت این شرکت در تاریخچه اندروید تا به امروز است.

مزایا
بهبود هر چه بیشتر منوها
مولتی تسک
معایب
ظاهر نسبتا قدیمی
اندروید نسخه ۶.۰: Marshmallow
اندروید نسخه ۶.۰: Marshmallow

تغییر اصلی اندروید ۶.۰، قابلیت جستجوی در صفحه به نام Now On Tap بود، قابلیتی که دارای پتانسیل زیادی بود اما به طور کامل مورد استفاده قرار نگرفت. گوگل هرگز این سیستم را کامل نکرد و در نهایت باز هم بی سر و صدا آن را کنار گذاشت. اندروید ۶.۰ مواردی هم معرفی کرد که ماندگار شدند؛ از جمله مجوزهای برنامه، پشتیبانی از اثر انگشت و USB-C که امروزه هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

مزایا
مصرف هر چه بهتر باتری
حالت 4K
حسگر اثر انگشت
معایب
طراحی تکراری
مصرف بالای رم
نسخه های اندروید ۵.۰ و ۵.۱: Lollipop
نسخه های اندروید ۵.۰ و ۵.۱: Lollipop

گوگل با نسخه های Lollipop عملا سیستم عامل گوشی محبوبش اندروید را در پاییز ۲۰۱۴، دوباره ابداع کرد. Lollipop استاندارد طراحی متریال امروزه را راه‌اندازی کرد که ظاهر کاملا جدیدی را در تمام بخش‌های اندروید، برنامه‌های آن و حتی سایر برنامه‌های گوگل به ارمغان آورد. حالا دیگر مفهوم مبتنی بر کارت که در سراسر اندروید پراکنده شده بود، به یک الگوی طراحی رابط کاربری تبدیل شد که ظاهر همه چیز را از اعلان‌ها، تا لیست برنامه‌های اخیر، تغییر داد.

Lollipop مجموعه‌ای از ویژگی‌های جدید را به اندروید وارد کرد که شامل کنترل صوتی جدید، پشتیبانی از چندین کاربر در تلفن‌ها و حالت اولویت برای مدیریت بهتر اعلانات می‌شد. متاسفانه تغییرات زیاد این نسخه باعث شد که اشکالاتی نگران‌کننده نیز به همراه داشته باشد که بسیاری از آن‌ها حتی با انتشار نسخه ۵.۱ در سال بعد به طور کامل از بین نرفت، اما در نسخه های اندروید بعدی این اشکالات برطرف شدند.

مزایا
اضافه شدن حالت مصرف بهینه باتری
کاربرپسند شدن اعلان ها
حالت Tap & Go
معایب
مصرف بالای باتری
گالری
اندروید نسخه ۴.۴: KitKat
اندروید نسخه ۴.۴: KitKat

انتشار نسخه KitKat در اواخر سال ۲۰۱۳ پایان دوران طراحی تیره اندروید را به همراه داشت؛ چرا که رنگ تیره نسخه های Gingerbread و Honeycomb سرانجام از سیستم عامل خارج شد و جایش را به پس‌زمینه‌های روشن‌تر داد که پس از آن در همه نسخه های اندروید رنگ پیش‌فرض سفید شد. یک نوار وضعیت شفاف و نمادهای سفید به سیستم عامل اندروید ظاهری مدرن‌تر بخشید. اندروید ۴.۴ اولین نسخه‌ای بود که از دستورات صوتی «OK, Google» پشتیبانی کرد.

مزایا
طراحی ساده و کاربرپسند
ریسپانسیو بودن
قابلیت های جدید گوگل
معایب
عدم ارائه برای بسیاری از گوشی های اندرویدی
نسخه های اندروید ۴.۱ تا ۴.۳: Jelly Bean
نسخه های اندروید ۴.۱ تا ۴.۳: Jelly Bean

انتشار Jelly Bean در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ در قالب سه نسخه تاثیرگذار اندروید، پایه و اساس تازه ICS را با گام‌های معناداری در تنظیم و ساخت آن ادغام کرد. این نسخه‌ها به سیستم عامل نظم و جلوه زیادی بخشیدند و باعث جذابیت بیشتر اندروید برای کاربران شدند. Jelly Bean اولین تجربه ما از Google Now را به ارمغان آورد. پشتیبانی از چند کاربر نیز برای اولین بار در این نسخه به کار گرفته شد. Jelly Bean یک سیستم بسیار پرطرفدار برای قرار دادن ویجت‌ها در صفحه قفل نیز معرفی کرد؛ سیستم دیگری که مانند بسیاری از ویژگی‌های نسخه های اندروید در طول سال‌های بعد، بی سر و صدا حذف شد.

مزایا
طراحی زیبای کیبرد
بالا رفتن سرعت
معایب
اضافه شدن نقشه آفلاین
نسخه های اندروید ۳.۰ تا ۳.۲: Honeycomb
نسخه های اندروید ۳.۰ تا ۳.۲: Honeycomb

نسخه Honeycomb در سال ۲۰۱۱ معرفی شد و حقیقتا نسخه عجیبی بود که دیگر مشابهش در تاریخچه اندروید تکرار نشد. اندروید ۳.۰ به عنوان نسخه‌ای فقط برای تبلت‌ها به همراه عرضه تبلت موتورولا Xoom معرفی شد و از طریق بروزرسانی‌های بعدی یعنی ۳.۱ و ۳.۲، همچنان سیستم عامل منحصر به فرد تبلت‌ها باقی ماند. این نسخه یک رابط کاربری فوق‌العاده برای اندروید معرفی کرد. این دستگاه دارای طراحی هولوگرافیک فضایی بود که علامت تجاری پلتفرم را با رنگ آبی عوض کرد و بر حداکثر استفاده از فضای صفحه‌نمایش تبلت تاکید داشت. در حالی که مفهوم رابط کاربری مخصوص تبلت چندان دوام نیاورد، بسیاری از ایده‌های Honeycomb زمینه را برای اندرویدی که امروزه می‌شناسیم پایه‌گذاری کرد. این نرم‌افزار اولین دستگاهی بود که از دکمه‌های روی صفحه برای دستورات اصلی ناوبری اندروید استفاده کرد.

مزایا
پشتیبانی از Adobe Flash
عملکرد عالی در بازی ها
معایب
تعداد کم بازی ها
کرش کردن
نسخه های اندروید ۲.۰ تا ۲.۱: Eclair
نسخه های اندروید ۲.۰ تا ۲.۱: Eclair

اندروید در ابتدای راه با سرعت بالایی نسخه های جدید را منتشر می‌کرد و Elcair هم از این قاعده پیروی کرد و تنها شش هفته پس از Donut معرفی شد. Eclair اولین نسخه اندرویدی بود که به لطف گوشی هوشمند Motorola Droid و کمپین بازاریابی گسترده Verizon که پیرامون آن فعالیت کرد به طور عمومی شناخته شد. دگرگون‌کننده‌ترین عنصر این نسخه، افزودن ناوبری گام به گام با راهنمای صوتی و اطلاعات مربوط به ترافیک بود، چیزی که قبلا در دنیای تلفن‌های هوشمند دیده نشده بود. در این نسخه همچنین تصاویر پس‌زمینه زنده و قابلیت تبدیل گفتار به متن به این پلتفرم اضافه شد.

مزایا
بازطراحی کیبرد
بهبود عملکرد نرم افزار دوربین
بازطراحی مرورگر
معایب
سرعت پائین
اندروید نسخه ۱.۶: Donut
اندروید نسخه ۱.۶: Donut

اندروید ۱.۶ به نام Donut، در پاییز ۲۰۰۹ عرضه شد. گوگل با این نسخه حفره‌های مهمی را در هسته اصلی اندروید پر کرد، از جمله توانایی سیستم عامل برای پشتیبانی از اندازه‌های مختلف صفحه‌نمایش و رزولوشن، عاملی که در سال‌های آینده بسیار مهم شد. همچنین از شبکه‌های CDMA مانند Verizon پشتیبانی کرد که نقش مهمی در محبوبیت قریب‌الوقوع اندروید ایفا کرد.

مزایا
ژست های حرکتی
اضافه شدن حالت Text to Speech
نمایش هر چه بهتر مصرف باتری
معایب
مصرف بالای باتری
طراحی نه چندان چشم نواز
اندروید نسخه ۱.۵: Cupcake
اندروید نسخه ۱.۵: Cupcake

با عرضه نسخه ۱.۵ در سال ۲۰۰۹، سنت نام‌گذاری نسخه های اندروید به اسم شیرینی‌ها و دسرهای مختلف شروع شد. در نسخه Cupcake اصلاحات متعدد رابط کاربری را ارائه شد؛ از جمله اولین صفحه‌کلید لمسی که در دوره‌ای که گوشی‌ها به سمت حذف صفحه‌ کلید فیزیکی می‌رفتند ضروری به نظر می‌رسید. Cupcake همچنین چارچوبی برای ویجت‌ها ایجاد کرد که به سرعت به یکی از متمایزترین ویژگی‌های اندروید تبدیل شد و تا به امروز در همه نسخه های اندروید شاهد حضورش هستیم.

مزایا
بهبود نسبی در رابط کاربری
به روز رسانی کرش های احتمالی
معایب
مصرف بسیار بالای باتری
داغ کردن گوشی
نسخه های اندروید ۱.۰ تا ۱.۱: روزهای اولیه
نسخه های اندروید ۱.۰ تا ۱.۱: روزهای اولیه

گوگل در سال ۲۰۰۸ با اندروید ۱.۰ اولین عرضه عمومی سیستم عامل گوشی خود را منتشر کرد؛ نسخه‌ای با ظاهر و امکانات بسیار قدیمی که حتی یک اسم زیبا هم نداشت! همه چیز در آن زمان بسیار پایه‌ای بود، اما این سیستم عامل شامل مجموعه‌ای از برنامه‌های اولیه Google مانند Gmail ،Maps ،Calendar و YouTube بود که همه آن‌ها با سیستم عامل ادغام شده بودند.

کلام آخر
سیستم عامل اندروید از ابتدا تا امروز فراز و نشیب های زیادی را پشت سر گذاشته است. نکته بسیار مهمی که در رابطه با اندروید باید بدانید این است که سیستم عامل فوق مختص گوشی نیست و در تلویزیون های هوشمند، اندروید باکس و حتی ضبط ماشین نیز مورد استفاده قرار گرفته است. اما در بخش آمار استفاده از سیستم عامل اندروید طبق آخرین بررسی های صورت گرفته حدود 85 تا 86 درصد از کل گوشی های حال حاضر جهان از اندروید استفاده می کنند در حالی که رقیب لاکچری آن یعنی iOS تنها بین 14 تا 15 درصد از بازار را در دست دارد. تمامی موارد ذکر شده، نشان از قدرت بلامنازع این سیستم عامل دارد که توانسته بازار گوشی و حتی تلویزیون های هوشمند دنیا را به دست گیرد.